Η φωλιά των μελισσών

Οι μέλισσες φροντίζουν τη φωλιά τους και δουλεύουν ασταμάτητα μέσα σε αυτή. Εκτός από τις συλλέκτριες οι υπόλοιπες μέλισσες αναλαμβάνουν όλες τις υπόλοιπες εργασίες μέσα στη φωλιά. Η φωλιά λοιπόν αποτελείται από έναν κοίλο χώρο και την είσοδο για να μπαινοβγαίνουν οι μέλισσες που είναι αρκετά μικρή, αλλά ότι πρέπει για να χωράνε οι μέλισσες. Στον εσωτερικό χώρο βλέπουμε τις κηρήθρες που χτίζουνε οι μέλισσες, στις οποίες τα κελιά έχουν σχήμα εξαγωνικό και χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση μελιού και γύρης, αλλά και για την εκτροφή του γόνου.

ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ Η ΚΗΡΗΘΡΑ

Χωρίς τις κηρήθρες οι μέλισσες δε θα μπορούσαν να αποθηκεύσουν τις τροφές τους, αλλά ούτε και να εκτρέψουν γόνο. Είναι τέτοια η αρχιτεκτονική δομή τους, που δε μπορούμε παρά να θαυμάσουμε αυτό το δημιούργημα της μέλισσας, για το υπέροχο αυτό αποτέλεσμα.

Τα κενά που αφήνουν ανάμεσα στις κηρήθρες οι μέλισσες όταν τις χτίσουν, είναι 0,95 χιλιοστά για να μπορούν να περνάνε ενδιάμεσα. Για να μπορούν να σταθούν οι κηρήθρες, όταν γίνεται το κτίσιμο, οι μέλισσες τις κολλάνε στην οροφή της φωλιάς εφόσον δεν υπάρχουν πλαίσια όπως στις κυψέλες που παίρνουμε έτοιμες. Αυτό έχει ονομαστεί διάστημα ή χώρος της μέλισσας [Winston, 1987]. Το σχήμα των κηρηθρών στις άκρες είναι στρογγυλό και δεν ακουμπάει στα τοιχώματα της φωλιάς. Στις κυψέλες τα πλαίσια με τα φύλλα κηρήθρας είναι έτοιμα, γι’ αυτό και οι μέλισσες κτίζουν με βάση το σχήμα που τους δίνεται, στην περίπτωση που είπαμε πιο πάνω γίνεται το κτίσιμο χωρίς να υπάρχει βάση. Τα κελιά της κηρήθρας έχουν σχήμα εξαγωνικό και η διάταξή τους είναι οριζόντια κι από τις δυο πλευρές. Τα κελιά κατασκευάζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουν ελαφρώς κλίση προς τα πάνω, για να μένουν πιο σταθερά στη θέση τους ο γόνος και οι τροφές που αποθηκεύονται μέσα σε αυτά. Το εξαγωνικό σχήμα των κελιών είναι το καλύτερο, επειδή για την κατασκευή του χρειάζεται μικρότερη ποσότητα κεριού, ενώ οποιοδήποτε άλλο σχήμα οκταγωνικό, πενταγωνικό ή κυκλικό θα χρειαζότανε μεγαλύτερες ποσότητες κεριού, αλλά  θα υπήρχαν και κενά μεταξύ τους. Από αυτό και μόνο μπορούμε να διαπιστώσουμε πόσο έξυπνο έντομο είναι η μέλισσα.

Ένα κιλό κηρήθρας μπορεί να αντέχει βάρος μελιού μέχρι και 22 κιλά.

Τα κελιά χωρίζονται σε δυο είδη, σε μικρής και μεγάλης διαμέτρου που είναι οριζόντια.

Της μικρής διαμέτρου τα χρησιμοποιούν οι μέλισσες για την εκτροφή του γόνου που βρίσκονται μέσα οι μελλοντικές εργάτριες και της μεγάλης διαμέτρου, για τον γόνο που βρίσκονται οι μελλοντικοί κηφήνες. Στα εργατικά κελιά στις ευρωπαϊκές φυλές μελισσών  η διάμετρό τους είναι από 5,2 -5,4 χιλιοστά ή βλέπουμε 520 κελιά ανά τετραγωνική παλάμη [Winston,1987]. Tα βασιλικά κελιά έχουν διάμετρο 9 χιλιοστά και μήκος 25 χιλιοστά, αυτά τα κελιά είναι μετασχηματισμένα εργατικά κελιά και γίνεται αυτή η αλλαγή για το συγκεκριμένο λόγο δηλαδή για να χωράνε οι βασίλισσες, σε αυτά τα κελιά δημιουργείται μεγαλύτερη διάμετρος και κατακόρυφη διάταξη.

ΠΩΣ ΦΤΙΑΧΝΕΤΑΙ Η ΚΗΡΗΘΡΑ

Οι μέλισσες κατασκευάζουν τις κηρήθρες με ακρίβεια, διότι τα αισθητήρια τριχίδια που διαθέτουν στις κεραίες και στο κεφάλι, βοηθούν να γίνει η μέτρηση των γωνιών αλλά και να βρίσκουν την κατακόρυφο. Για να μπορέσουν να εκκρίνουν το κερί η θερμοκρασία θα πρέπει να διατηρείται από τις μέλισσες στους 35 .Οι μέλισσες ομαδοποιούνται για να κατασκευάσουν την κηρήθρα, αλλά η κάθε μέλισσα δουλεύει μόνη της ανεξάρτητα αν βρίσκεται μέσα σε ομάδα. Γι’ αυτό όπως λέει και ο [Winston,1987] στα σημεία που γίνονται οι συνδέσεις της κηρήθρας υπάρχουν πάντα ατέλειες.

Οι μέλισσες κατασκευάζουν την κηρήθρα δημιουργώντας στην αρχή μια άμορφη μάζα κεριού και ύστερα ξεκινάει ο σχηματισμός από τις βάσεις των κελιών αφαιρώντας και προσθέτοντας κερί και στις δυο πλευρές και μετά αρχίζουν την επιμήκυνση των τοιχωμάτων των κελιών. Αυτό γίνεται με τα πίσω πόδια των μελισσών και με τα λέπια του κεριού των κηρογόνων αδένων, ύστερα μουσκεύουν το κερί με τις εκκρίσεις των σιελογόνων αδένων και τέλος με τα σαγόνια τους πλάθουν το κερί.

Επειδή τα κελιά χρησιμοποιούνται πάρα πολύ και κάθε φορά που εκκολάπτεται ο γόνος ή τελειώνει η τροφή των μελισσών, τα κελιά ξαναχρησιμοποιούνται αφού πρώτα καθαριστούν καλά από τις εργάτριες. Σε περίπτωση που πάθουνε κάποια ζημιά τα κελιά, οι μέλισσες τα επιδιορθώνουν, αλλά όσο περνάει ο καιρός γίνεται μικρότερη η διάμετρος των κελιών επειδή οι μέλισσες τα περνούν με πρόπολη, αλλά και επειδή τα κουκούλια αθροίζονται από τις μέλισσες που εκκολάπτονται.

Πηγή: MelissokomiaNet.gr