Επισκόπηση του Μελισσοκομικού τομέα της ΕΕ

Ο τομέας της μελισσοκομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι μικρός σε σύγκριση με άλλους αγροτικούς τομείς αλλά εξυπηρετεί μέρος των αναγκών επικονίασης για τη γεωργία της ΕΕ. Οι μελισσοκόμοι της ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσουν πολλές προκλήσεις προκειμένου να διατηρήσουν τις κυψέλες και την παραγωγή μελιού τους. Η αύξηση του κόστους, ο ισχυρός ανταγωνισμός με τις φθηνές εισαγωγές μελιού από τρίτες χώρες, οι απώλειες αποικιών μελισσών, οι ασθένειες και οι εισβολές στις κυψέλες, σε συνδυασμό με την υποβάθμιση του περιβάλλοντος χορτονομής, δημιουργούν πιέσεις στον τομέα.

Στοιχεία απο την Έκθεση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο:
Με ετήσια παραγωγή περίπου 250 000 τόνων, η ΕΕ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός μελιού παγκοσμίως μετά την Κίνα.
Η ΕΕ δεν παράγει αρκετό μέλι ώστε να καλύπτει τις δικές της καταναλωτικές ανάγκες.
Το 2015, το ποσοστό αυτάρκειας ήταν περίπου 60%.
Τα κράτη μέλη με τη μεγαλύτερη παραγωγή μελιού (RO, ES, HU, DE, IT) βρίσκονται κυρίως στο νότιο τμήμα της Ένωσης, όπου οι κλιματικές συνθήκες είναι ευνοϊκότερες για τη μελισσοκομία.
Συνολικά, η παραγωγή μελιού στην ΕΕ αυξάνεται με αργούς ρυθμούς και ετήσιες διακυμάνσεις αναλόγως των κλιματικών συνθηκών. Ωστόσο, οι μελισσοκόμοι ενδέχεται να δυσκολευτούν να διατηρήσουν την παραγωγή σε αυτό το επίπεδο λόγω των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν ως προς την υγεία των μελισσών και την απώλεια ενδιαιτημάτων λόγω της εντατικοποίησης της γεωργίας. Οι συνθήκες παραγωγής επιδεινώνονται, το κόστος παραγωγής αυξάνεται, ενώ η συνεχής αύξηση των εισαγωγών φθηνότερου μελιού από τρίτες χώρες δημιουργεί συνθήκες εντεινόμενου ανταγωνισμού.
Οι τιμές του μελιού ποικίλουν σημαντικά αναλόγως της ποιότητας και του σημείου πώλησης. Για το μέλι από διάφορα άνθη, το εύρος των τιμών κυμαίνεται από τα 2,54€/kg στην Πολωνία για το μέλι από διάφορα άνθη που πωλείται χύμα σε επίπεδο χονδρικής έως τα 15,18€/kg για το μέλι που πωλείται στον τόπο παραγωγής στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Διάγραμμα 1: Η παραγωγή μελιού στην ΕΕ το 2014 και 2015

Εισαγωγές

Η ΕΕ είναι ο πρώτος εισαγωγέας μελιού παγκοσμίως. Οι εισαγωγές της ΕΕ εμφανίζονται σταθερά αυξητικές. Το 2015 η ΕΕ εισήγαγε περίπου 200 000 τόνους μελιού, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 75% περίπου της συνολικής παραγωγής της ΕΕ. Το ήμισυ αυτών των εισαγωγών προήλθε από την Κίνα (περίπου 100 000 τόνοι). Οι άλλοι δύο κύριοι προμηθευτές ήταν το Μεξικό και η Ουκρανία. Το μέλι που εισάγεται από τρίτες χώρες είναι πολύ φθηνότερο από εκείνο που παράγεται στην ΕΕ. Το 2015 η μέση τιμή μονάδας των εισαγόμενων ποσοτήτων κινεζικού μελιού ήταν 1,64€/kg ενώ η μέση τιμή του μελιού από διάφορα άνθη παραγωγής ΕΕ που πωλήθηκε χύμα σε χονδρική ήταν 3,78€/kg. Λόγω του υψηλότερου κόστους παραγωγής, οι παραγωγοί της ΕΕ μπορούν μόλις και μετά βίας να ανταγωνιστούν το εισαγόμενο μέλι

Εξαγωγές

Οι εξαγωγές της ΕΕ είναι αμελητέες σε σύγκριση με τις εισαγωγές. Το 2015 η ΕΕ εξήγαγε περίπου 20 000 τόνους μελιού, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 8% περίπου της συνολικής παραγωγής της ΕΕ. Η ΕΕ εξάγει κυρίως σε αγορές που αναζητούν μέλι υψηλής ποιότητας, όπως η Ελβετία, η Σαουδική Αραβία, η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Το 2015 η μέση τιμή μονάδας των εξαγόμενων ποσοτήτων ήταν 5,77€/kg.

Απογραφή κυψελών

Σύμφωνα με τα δεδομένα που παρασχέθηκαν για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2016, υπάρχουν στην ΕΕ περίπου 16 εκατομμύρια κυψέλες. Τα πέντε κράτη μέλη με τον μεγαλύτερο αριθμό κυψελών βρίσκονται κυρίως στον Νότο της ΕΕ: Ισπανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ρουμανία και Ιταλία. Η Επιτροπή δεν διαθέτει νεότερα δεδομένα σχετικά με τον αριθμό των κυψελών από αυτά που δημοσιεύτηκαν στην τελευταία έκθεση. Δεν αναμένονται επικαιροποιημένα στοιχεία πριν από το 2017.
Διάγραμμα 2: Εξέλιξη του αριθμού των κυψελών στην ΕΕ

Πηγή: Μελέτες των κρατών μελών που κοινοποιήθηκαν στο πλαίσιο των εθνικών μελισσοκομικών προγραμμάτων

Απογραφή μελισσοκόμων

Σύμφωνα με τα δεδομένα που παρασχέθηκαν για τα προγράμματα της περιόδου 2017-2019, υπάρχουν στην ΕΕ περίπου 600 000 μελισσοκόμοι. Ο αριθμός των μελισσοκόμων της ΕΕ βαίνει μειούμενος. Πολλοί μελισσοκόμοι που εγκαταλείπουν τον κλάδο λόγω ηλικίας δεν αντικαθίστανται από νεοεισερχόμενους.
Διάγραμμα 3: Εξέλιξη του αριθμού των μελισσοκόμων στην ΕΕ

Πηγή: Μελέτες των κρατών μελών που κοινοποιήθηκαν στο πλαίσιο των εθνικών μελισσοκομικών προγραμμάτων

Η κατάσταση διαφέρει σημαντικά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Η Γερμανία είναι ένα από τα λίγα κράτη μέλη που κατόρθωσαν να ανακόψουν την πτωτική πορεία του αριθμού των μελισσοκόμων. Η Γερμανική Ένωση Μελισσοκόμων έδωσε προτεραιότητα σε μια στρατηγική προσέλκυσης νέων μελών και παρείχε μαθήματα για αρχάριους, τα οποία οδήγησαν σε αύξηση του αριθμού των ενεργών μελισσοκόμων. Ορισμένες από αυτές τις δράσεις χρηματοδοτήθηκαν από το μέτρο «τεχνική βοήθεια» των αντίστοιχων προγραμμάτων.
Το 2015, το 96% των ευρωπαίων μελισσοκόμων διαχειρίζονταν λιγότερες από 150 κυψέλες, όριο κάτω από το οποίο μια μελισσοκομική εκμετάλλευση θεωρείται «μη επαγγελματική»· μόλις το 4% των μελισσοκόμων της ΕΕ είχαν περισσότερες από 150 κυψέλες και μπορούσαν να θεωρηθούν «επαγγελματίες» μελισσοκόμοι. Ωστόσο, το κατώτατο αυτό όριο αμφισβητείται από ορισμένες μελισσοκομικές ενώσεις, οι οποίες θεωρούν καταλληλότερο όριο τις 40 κυψέλες. Η μεγάλη πλειονότητα των μελισσοκόμων της ΕΕ (72%) ανήκουν σε μελισσοκομικές ενώσεις.

Περισσότερα στοιχείαΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την υλοποίηση των μέτρων που αφορούν τον τομέα της μελισσοκομίας, του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου