Στην χώρα μας αν και η χλωρίδα είναι πλούσια, δεν υπάρχουν πολλές περιοχές που οι ανθοφορίες μπορούν να συντηρήσουν καθ όλη την διάρκεια του έτους ένα μελισσοκομείο. Συνεπώς ο μελισσοκόμος θα πρέπει να αναζητήσει την κατάλληλη περιοχή-ανθοφορία για να μεταφέρει τα μελίσσια του.
Μελισσοκομεία που βρίσκονται σε κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους κινδυνεύουν απο μετάδοση ασθενειών από τα γειτονικά μελισσοκομεία. Παρατηρούνται λεηλασίες και οι αποδόσεις μπορεί να μειωθούν αισθητά, ανάλογα και την περιοχή. Ξένοι συγγραφείς αναφέρουν ότι σε μία περιοχή ακτίνας ενός έως δύο χιλιομέτρων δεν μπορούν να συνυπάρξουν περισσότερα από 80 με 100 μελίσσια.
Μεταφορές σε μικρές αποστάσεις
Μετακινήσεις μελισσιών σε αποστάσεις μικρότερες των τριών χιλιομέτρων θεωρούνται μικρές γιατί οι συλλέκτριες μέλισσες θυμούνται την προηγούμενη θέση τις κυψέλης, επιστρέφοντας σε αυτήν με αποτέλεσμα να χαθούν.
Εάν θέλουμε να μετακινήσουμε τις κυψέλες μας σε μικρές αποστάσεις η καλύτερη λύση είναι να τις μετακινούμε καθημερινά από μισό μέτρο, μέχρι να φτάσουμε στην θέση που επιθυμούμε. Εάν το σημείο είναι σε μεγάλη απόσταση, θα τα μεταφέρουμε προσωρινά σε απόσταση μεγαλύτερη των 6 χιλιομέτρων, για περίπου μία εβδομάδα και μετά θα επιστρέψουμε στον τελικό προορισμό. Φροντίζουμε πίσω να αφήσουμε μια κυψέλη για να μαζέψει τις ξεχασμένες συλλέκτριες. Φυσικά μεγάλο ρόλο για τις αποστάσεις παίζει και η μορφολογία του εδάφους.
Μετακινήσεις μελισσιών σε αποστάσεις μικρότερες των τριών χιλιομέτρων θεωρούνται μικρές γιατί οι συλλέκτριες μέλισσες θυμούνται την προηγούμενη θέση τις κυψέλης, επιστρέφοντας σε αυτήν με αποτέλεσμα να χαθούν.
Εάν θέλουμε να μετακινήσουμε τις κυψέλες μας σε μικρές αποστάσεις η καλύτερη λύση είναι να τις μετακινούμε καθημερινά από μισό μέτρο, μέχρι να φτάσουμε στην θέση που επιθυμούμε. Εάν το σημείο είναι σε μεγάλη απόσταση, θα τα μεταφέρουμε προσωρινά σε απόσταση μεγαλύτερη των 6 χιλιομέτρων, για περίπου μία εβδομάδα και μετά θα επιστρέψουμε στον τελικό προορισμό. Φροντίζουμε πίσω να αφήσουμε μια κυψέλη για να μαζέψει τις ξεχασμένες συλλέκτριες. Φυσικά μεγάλο ρόλο για τις αποστάσεις παίζει και η μορφολογία του εδάφους.
Μεταφορές σε μεγάλες αποστάσεις
Οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι κυψέλες πριν την μεταφορά είναι: να είναι σε καλή κατάσταση χωρίς ανοίγματα και ρωγμές, να συνδέονται και αποσυνδέονται με συνδετήρες γρήγορα και εύκολα. Οι κυψέλες που έχουν κενά πλαίσια θα πρέπει να καρφώνονται ή να μπαίνουν σφήνες ώστε να είναι πιο σταθερές.
Προσοχή στις μεταφορές το καλοκαίρι, απαιτείται καλός εξαερισμός στις κυψέλες.
Οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι κυψέλες πριν την μεταφορά είναι: να είναι σε καλή κατάσταση χωρίς ανοίγματα και ρωγμές, να συνδέονται και αποσυνδέονται με συνδετήρες γρήγορα και εύκολα. Οι κυψέλες που έχουν κενά πλαίσια θα πρέπει να καρφώνονται ή να μπαίνουν σφήνες ώστε να είναι πιο σταθερές.
Προσοχή στις μεταφορές το καλοκαίρι, απαιτείται καλός εξαερισμός στις κυψέλες.
Φόρτωμα και ταξίδι
Το φόρτωμα των κυψελών γίνεται πάντα το βράδυ όταν οι συλλέκτριες μέλισσες έχουν επιστρέψει. Καλό θα είναι οι μελισσοκόμοι να φορούν άρβυλα και γάντια γιατί υπάρχει κίνδυνος απο φίδια, σκορπιούς και αγκάθια κατα την διαδικασία φορτώματος.
Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να ξεπερνάμε το ωφέλιμο φορτίο και το επιτρεπόμενο ύψος.
Οι κυψέλες θα πρέπει να είναι καλά δεμένες χωρίς κενά και τοποθετημένες έτσι ώστε να υπάρχει άνεση στην κυκλοφορία του αέρα μεταξύ τους.
Η είσοδος των κυψελών θα πρέπει να είναι γυρισμένη προς την πίσω ή την μπροστά πλευρά της καρότσας.
Πάντα θα πρέπει να υπάρχουν δύο άτομα ειδικά σε μεγάλες διαδρομές για λόγους ξεκούρασης ή σε μια δύσκολη στιγμή.
Το μελισσοκομικό βαλιτσάκι με όλα τα απαραίτητα δεν θα πρέπει να λείπει σε καμοία περίπτωση και πάντα φροντίζουμε να ανανεώνουμε το παλιό υλικό.
Το φόρτωμα των κυψελών γίνεται πάντα το βράδυ όταν οι συλλέκτριες μέλισσες έχουν επιστρέψει. Καλό θα είναι οι μελισσοκόμοι να φορούν άρβυλα και γάντια γιατί υπάρχει κίνδυνος απο φίδια, σκορπιούς και αγκάθια κατα την διαδικασία φορτώματος.
Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να ξεπερνάμε το ωφέλιμο φορτίο και το επιτρεπόμενο ύψος.
Οι κυψέλες θα πρέπει να είναι καλά δεμένες χωρίς κενά και τοποθετημένες έτσι ώστε να υπάρχει άνεση στην κυκλοφορία του αέρα μεταξύ τους.
Η είσοδος των κυψελών θα πρέπει να είναι γυρισμένη προς την πίσω ή την μπροστά πλευρά της καρότσας.
Πάντα θα πρέπει να υπάρχουν δύο άτομα ειδικά σε μεγάλες διαδρομές για λόγους ξεκούρασης ή σε μια δύσκολη στιγμή.
Το μελισσοκομικό βαλιτσάκι με όλα τα απαραίτητα δεν θα πρέπει να λείπει σε καμοία περίπτωση και πάντα φροντίζουμε να ανανεώνουμε το παλιό υλικό.
Προϋποθέσεις για την επιλογή τοποθεσίας
– Να υπάρχει σε κοντινή απόσταση νέκταρ και γύρη
– Το νερό είναι απαραίτητο να υπάρχει ως φυσική πηγή σε απόσταση 500 μέτρων έως 1 χιλιομέτρου και αν δεν υπάρχει να έχουμε εξασφαλίσει εμείς πριν την εγκατάσταση να τρέχει κάποια βρύση, ποτίστρες κτλ.
– Το έδαφος θα πρέπει να είναι επίπεδο με μικρή κλήση
– Η πρόσβαση στο μελισσοκομείο να είναι εύκολη με το αυτοκίνητο
– Αποφεύγουμε την υγρασία και τον στάσιμο αέρα. Το μέρος που θα επιλέξουμε θα πρέπει να προστατεύεται απο ανέμους τον χειμώνα και το καλοκαίρι καλό θα είναι να έχουμε και λίγο σκίαση ανάλογα την περιοχή.
– Να μην είναι κοντά σε κατοικιμένες περιοχές
– Να προσφέρει προστασία απο κλοπές, πυρκαγιές κ.α
– Να απομακρύνονται τα χόρτα μπροστά απο την είσοδο και γενικότερα ο χώρος θα πρέπει να είναι καθαρός.
– Να υπάρχει σε κοντινή απόσταση νέκταρ και γύρη
– Το νερό είναι απαραίτητο να υπάρχει ως φυσική πηγή σε απόσταση 500 μέτρων έως 1 χιλιομέτρου και αν δεν υπάρχει να έχουμε εξασφαλίσει εμείς πριν την εγκατάσταση να τρέχει κάποια βρύση, ποτίστρες κτλ.
– Το έδαφος θα πρέπει να είναι επίπεδο με μικρή κλήση
– Η πρόσβαση στο μελισσοκομείο να είναι εύκολη με το αυτοκίνητο
– Αποφεύγουμε την υγρασία και τον στάσιμο αέρα. Το μέρος που θα επιλέξουμε θα πρέπει να προστατεύεται απο ανέμους τον χειμώνα και το καλοκαίρι καλό θα είναι να έχουμε και λίγο σκίαση ανάλογα την περιοχή.
– Να μην είναι κοντά σε κατοικιμένες περιοχές
– Να προσφέρει προστασία απο κλοπές, πυρκαγιές κ.α
– Να απομακρύνονται τα χόρτα μπροστά απο την είσοδο και γενικότερα ο χώρος θα πρέπει να είναι καθαρός.
Απόσταση απο την ανθοφορία
Οι μέλισσες μπορούν να καλύψουν αποστάσεις μεγαλύτερες των 3-4 χιλιομέτρων για να συλλέξουν νέκταρ, γύρη ή νερό. Υπάρχουν περιπτώσεις που σε ευνοϊκή γεωγραφική τοποθεσία μέλισσες έχουν καλύψει πάνω απο 8 χιλιόμετρα απόσταση. Η μέση απόσταση για αναζήτηση τροφής είναι έως 1 χιλιόμετρο απο την κυψέλη, φυσικά όσο πιο κοντά βρίσκεται η ανθοφορία στα μελίσσια τόσο πιο αποδοτική θα είναι η μέλισσα με λιγότερη καταπόνηση. Εντός 500 μέτρων είναι η κατάλληλη απόσταση για ένα μελισσοκομείο.
Οι μέλισσες μπορούν να καλύψουν αποστάσεις μεγαλύτερες των 3-4 χιλιομέτρων για να συλλέξουν νέκταρ, γύρη ή νερό. Υπάρχουν περιπτώσεις που σε ευνοϊκή γεωγραφική τοποθεσία μέλισσες έχουν καλύψει πάνω απο 8 χιλιόμετρα απόσταση. Η μέση απόσταση για αναζήτηση τροφής είναι έως 1 χιλιόμετρο απο την κυψέλη, φυσικά όσο πιο κοντά βρίσκεται η ανθοφορία στα μελίσσια τόσο πιο αποδοτική θα είναι η μέλισσα με λιγότερη καταπόνηση. Εντός 500 μέτρων είναι η κατάλληλη απόσταση για ένα μελισσοκομείο.
Δείτε επίσης: Μελισσοκομικός χάρτης μέτρησης αποστάσης
Tips για τις μετακινήσεις των μελισσιών
– Καλό θα είναι η επιθεώρηση να γίνει μετά απο 2 με 3 μέρες.
– Εφόσον τελειώσει το ξεφόρτωμα ανοίγουμε τα πορτάκια μετά απο 15′ με 1 ώρα
– Ελάχιστη χρήση του φακού γιατί προσελκύει τις μέλισσες το βράδυ
– Σε περίπτωση που κάποιες μέλισσες παραμένουν έξω απο την κυψέλη, τις καπνίζουμε να μπουν μέσα.
– Πριν σηκώσουμε τις κυψέλες πρώτα φέγγουμε απο κάτω και μετά τις παίρνουμε.
– Προσοχή στις υψηλές θερμοκρασίες γιατί μπορεί να χάσουμε βασίλισσες και μέλισσες.
– Τα σφιχτά μελίσσια είναι πιο επικίνδυνα να σκάσουν.
– Στο κέντρο της καρότσας τοποθετούνται τα αδύνατα μελίσσια και περιφερειακά τα δυνατά.
– Μπορούμε να αφήσουμε πίσω στην αρχική τοποθεσία λίγα απο τα αδύνατα μελίσσια ώστε να ενισχυθούν απο τις ξεχασμένες συλλέκτριες.
– Σε κάθε μεταφορά χάνετε το 10% των συλλεκτριών μελισσών.
– Εφόσον τελειώσει το ξεφόρτωμα ανοίγουμε τα πορτάκια μετά απο 15′ με 1 ώρα
– Ελάχιστη χρήση του φακού γιατί προσελκύει τις μέλισσες το βράδυ
– Σε περίπτωση που κάποιες μέλισσες παραμένουν έξω απο την κυψέλη, τις καπνίζουμε να μπουν μέσα.
– Πριν σηκώσουμε τις κυψέλες πρώτα φέγγουμε απο κάτω και μετά τις παίρνουμε.
– Προσοχή στις υψηλές θερμοκρασίες γιατί μπορεί να χάσουμε βασίλισσες και μέλισσες.
– Τα σφιχτά μελίσσια είναι πιο επικίνδυνα να σκάσουν.
– Στο κέντρο της καρότσας τοποθετούνται τα αδύνατα μελίσσια και περιφερειακά τα δυνατά.
– Μπορούμε να αφήσουμε πίσω στην αρχική τοποθεσία λίγα απο τα αδύνατα μελίσσια ώστε να ενισχυθούν απο τις ξεχασμένες συλλέκτριες.
– Σε κάθε μεταφορά χάνετε το 10% των συλλεκτριών μελισσών.
Πηγές: [ melissokomianet.gr, Πρακτική μελισσοκομία Α.Θρασυβούλου, Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών ]